Posts Tagged ‘บุคลิกภาพในพระพุทธศาสนา’

การพัฒนาบุคคิกภาพในพระพุทธศาสนาเพื่อส่งเสริมบุคลิกภาพภายนอกให้ดีขึ้น

November 22nd, 2014

การที่คนเราจะมีบุคลิกภาพดีนั้น มิใช่การปรับปรุงเปลี่ยนแปลงเพียง ภายนอกด้วยการแต่งกาย หรือพฤติกรรมที่แสดงออกเท่านั้น หากจำเป็นต้องมี การปรับปรุงหรือพัฒนาบุคลิกภาพภายในเสียก่อนเป็นเบื้องต้น จึงจะทำให้ การพัฒนาบุคลิกภาพภายนอกประสบความสำเร็จได้

บุคลิกภาพในพระพุทธศาสนา หมายถึง บุคลิกลักษณะที่เป็นลักษณะเฉพาะของบุคคลผู้ที่แสดงพฤติกรรมที่เป็นกายสุจริต วจีสุจริต มโนสุจริต หรือแสดงพฤติกรรมที่เป็นกายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริต ที่มีอยู่ภายในจิต และที่ปรากฎออกมาทางร่างกายตามแรงจูงใจหรือแรงผลักดันจากภายในจิต บุคลิกภาพมี2 อย่าง ได้แก่บุคลิกภาพภายใน หมายถึง บุคลิกลักษณะที่เป็นลักษณะเฉพาะของบุคคลผู้มีมโนสุจริตและมโนทุจริต และการแสดงพฤติกรรมให้ปรากฎออกมาจะขึ้นอยู่กับจริต 6 ประกอบด้วย และบุคลิกภาพภายนอก หมายถึง บุคลิกลักษณะที่เป็นลักษณะเฉพาะของบุคคลผู้ที่มีกายทุจริต วจีทุจริต หรือกายสุจริต วจีสุจริต ที่แสดงออกมาให้บุคคลอื่นรับรู้ ความหมายของบุคลิกภาพในพระพุทธศาสนา มีความสอดคล้องกับความหมายของบุคลิกภาพในทัศนะจิตวิทยาที่สรุปได้เป็น 2 ประการ คือ บุคลิกภาพภายนอก หมายถึง บุคลิกลักษณะที่แสดงออกมาทางกายและวาจา และบุคลิกภาพภายใน หมายถึง บุคลิกลักษณะที่มีอยู่ภายในจิตหรืออุปนิสัย

การพัฒนาบุคลิกภาพในพระพุทธศาสนาเป็น การกรับกรุงบุคลิกภาพภายในเพื่อส่งเสริมบุคลิกภาพภายนอกให้ดีขึ้น และเน้นปรับปรุงบุคลิกภาพภายใน เพื่อนำไปสู้การบรรลุถึงจุดมุ่งหมายสูงสุดในพระพุทธศาสนาคือ พระนิพพาน การพัฒนาบุคลิกภาพทางจิตวิทยามีความสอดคล้องกับการพัฒนาบุคลิกภาพตามแนวคิดทางพระพุทธศาสนา คือ เป็นการปรับปรุงบุคลิกภาพและบุคลิกลักษณะที่ปรากฎภายนอกและภายใน ให้เปลี่ยนแปลงไปในทางที่พึงประสงค์

การพัฒนาบุคลิกภาพตามช่วงวัยของชีวิต มีส่วนสำคัญที่ทำให้การพัฒนาบุคลิกภาพของบุคคลเป็นไปอย่างต่อเนื่อง การมีองค์ประกอบภายนอกและองค์ประกอบภายในในแต่ละช่วงวัยของชีวิตเป็นสิ่งสำคัญ ที่ทำให้การพัฒนาบุคลิกภาพประสบความสำเร็จ พระพุทธศาสนาให้ความสำคัญทั้งสององค์ประกอบ องค์ประกอบภายนอกได้แก่เรื่องการมีกัลยาณมิตรคอยให้ความช่วยเหลือแนะนำตักเตือน และองค์ประกอบภายในได้แก่การมีโยนิโสมนสิการในการคิด ไตรืตรอง หาเหตุผล เป็นสัมมาทิฏฐิ และทัศนะทางจิตวิทยาเน้นความสำคัญถึงองค์ประกอบภายนอกคือ การมีกัลยาณมิตร และการได้รับการอบรมจากมารดาบิดา จะช่วยสนับสนุนให้การพัฒนาในแต่ละระยะช่วงวัยของชีวิตมีความต่อเนื่องเป็นไปในทางที่มีประสิทธิภาพ